آیا کارمندان دولت می توانند شرکت ثبت کنند؟

آیا یک کارمند دولت هستید و در عین حال می‌خواهید شرکت ثبت کنید؟ آیا می‌تواند یک کارمند ثبت شرکت داشته باشد؟ در ادامه این مطلب قوانینی را بررسی می‌کنیم که محدودیت‌های ثبت شرکت برای کارمندان دولت را ذکر کرده‌اند.

در قانون اساسی

مهم‌ترین قانونی که موانع ثبت شرکت کارمند دولت را بررسی می‌کند، اصل ۱۴۱ قانون اساسی است:

رئیس جمهور, معاونان رئیس جمهور, وزیران و کارمندان دولت نمی‌توانند بیش از یک شغل دولتی داشته باشند و داشتن هر نوع شغل دیگر در موسساتی که تمام یا قسمتی از سرمایه آن متعلق به دولت یا موسسات عمومی است و نمایندگی مجلس شورای اسلامی و وکالت دادگستری و مشاوره حقوقی و نیز ریاست و مدیریت عامل یاعضویت در هیات مدیره انواع مختلف شرکت‌های خصوصی, جز شرکت‌های تعاونی ادارات و موسسات برای آنان ممنوع است.

مهم‌ترین نکته در این اصل این است که کارمندان دولت نمی‌توانند بیش از یک شغل دولتی داشته باشند. اما سوال اینجاست که آیا یک کارمند می تواند شرکت ثبت؟

همان‌طور که در ادامه اصل می‌خوانیم، کارمندان دولت نمی‌توانند به سمت ریاست، مدیریت عامل و عضو هیئت مدیره شرکت‌های خصوصی منصوب شوند. به جز شرکت‌های تعاونی ادارات و یا موسسات.

در ادامه با جزئیات این مطلب را بررسی می‌کنیم.

کارمند دولت کیست؟

طبق تعریف ماده ۷ قانون مدیریت خدمات کشوری، کارمند دستگاه اجرایی:

       فردی است که بر اساس ضوابط و مقررات مربوط به موجب حکم یا قرارداد مقام صلاحیت‌دار در یک دستگاه اجرایی به خدمت پذیرفته می‌شود.

حالا که با تعریف کارمند آشنا شدیم خوب است ببینیم منظور از دستگاه اجرایی در این ماده چیست؟ با استناد به ماده ۵ همین قانون:
کلیه وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتی ، مؤسسات یا نهادهای عمومی غیردولتی ، شرکتهای دولتی و کلیه دستگاههایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر و یا تصریح نام است از قبیل شرکت ملی نفت ایران ، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران،‌ بانک مرکزی، بانکها و بیمه‌های دولتی، دستگاه اجرائی نامیده می‌شوند.

اما نکته اینجاست که کارمندان تمامی این دستگاه‌ها کارمند دولت محسوب نمی‌شوند. بلکه تنها افرادی کارمند دولت محسوب می‌شوند که به نحوی برای دولت کار می‌کنند و از آن حقوق و مزایا دریافت می‌کنند. برای مثال کارمند شهرداری کارمند دولت محسوب نمی‌شود. به همین دلیل در خصوص ثبت شرکت کارمندان قوانین متفاوتی وجود خواهد داشت.

آیا می‌تواند یک کارمند شرکت ثبت کند؟

همان‌طور که در اصل ۱۴۱ قانون اساسی خواندیم، کارمندان دولت نمی‌توانند رئیس، مدیرعامل یا عضو هیئت مدیره شرکت‌های خصوصی باشند. منظور از این شرکت‌های خصوصی چیست؟

در واقع منظور از این شرکت‌ها، شرکت‌های تجاری است که در ماده ۲۰ قانون تجارت انواع آن‌ها ذکر شده است:

ماده ۲۰ – شرکت‌های تجارتی برهفت قسم است :
۱ – شرکت سهامی.
۲ – شرکت با مسئولیت محدود.
۳ – شرکت تضامنی
۴ – شرکت مختلط غیرسهامی.
۵ – شرکت مختلط سهامی.
۶ – شرکت نسبی.
۷ – شرکت تعاونی تولیدومصرف.

که البته شرکت‌های تعاونی و موسسات از این قانون استثنا شده است. و کارمندان دولت می‌توانند رئیس، مدیرعامل یا عضو هیئت مدیره شرکت تعاونی ادارات باشند.

درنتیجه این افراد می‌توانند از اعضای عادی این نوع شرکت‌ها باشند و مانعی در این خصوص وجود ندارد. پس یک کارمند ثبت شرکت را نمی‌تواند انجام دهد، به این معناست که، نمی تواند رئیس آن یا از اعضای هیئت مدیره، یا مدیرعامل آن باشد؛ به عبارت دقیق تر کارمندان دولت تنها میتوانند شریک یا سهامدار شرکت ها باشند و نمی توانند صاحب سمت مدیریتی و اجرایی باشند و فقط تا سقف حداکثر چهار درصد می توانند صاحب سهم باشند.

اشتباهات متداول: کارمندان دولت می‌توانند رئیس یا مدیرعامل یا از اعضای هیئت مدیره شرکت‌ تعاونی اداره خود باشند.

سایر ممنوعیت‌ها

کارمندان دولت، علاوه بر این‌که نمی‌توانند از اعضای هیئت مدیره، رئیس یا مدیرعامل شرکت‌های خصوصی باشند، ممنوعیت‌های دیگری نیز دارند که در همین اصل قابل مشاهده است.

برای مثال، موسسه‌ای را فرض کنید که تمام یا بخشی از سرمایه آن متعلق به دولت است. کارمند دولت هیچ‌گونه شغلی در این چنین موسسه‌ای نمی‌تواند داشته باشد.

هم‌چنین موسسه‌ای که تمام یا بخشی از سرمایه آن متعلق به موسسه عمومی است. موسسه عمومی در ماده ۳ قانون مدیریت خدمات کشوری این‌طور تعریف شده است:

واحد سازمانی مشخصی است که دارای استقلال حقوقی‌است و با تصویب مجلس شورای اسلامی ایجاد شده یا می‌شود و بیش از پنجاه درصد (۵۰%) بودجه سالانه آن از محل منابع غیردولتی تأمین گردد وعهده‌دار وظایف ‌و خدماتی است که جنبه عمومی ‌دارد.

با توجه به این‌که داشتن هرگونه شغلی برای کارمندان دولت در این طور موسسات ممنوع است پس برای یک کارمند ثبت شرکت در این حیطه نیز ممنوع است.

ضمانت اجرای عدم انجام

طبق تبصره ۵ قانون ممنوعیت تصدی بیش از یک شغل، درصورتی که کارمند دولت بیش از یک شغل داشته باشد و در واقع مقررات این قانون را زیرپا بگذارد، به انفصال خدمت موقت از ۶ ماه تا یکسال محکوم  می‌گردد و وجوه دریافتی از مشاغلی که در یک زمان تصدی آن را داشته است به جز حقوق و مزایای شغل اصلی وی مسترد می‌گردد. .

در صورت تکرار در مرتبه دوم، علاوه بر استرداد وجوه موضوع این تبصره به انفصال دائم از مشاغل محکوم می‌گردد.

سؤالات متداول:

محدودیت عضویت در هیات مدیره شرکتهای تجاری خصوصی فقط برای کارکنان رسمی دولت هست یا شامل کارکنان قراردادی هم میشود؟ 

محدودیت فقط برای کارمندان رسمی دولت است. البته برای کارمندان شهرداری و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها، منعی وجود ندارد.

آیا اعضای هیئت علمی دانشگاه ها میتونن مدیرعامل یا عضوهیئت مدیره شرکت خصوصی بشوند؟

اعضای هیئت علمی استثنا هستند و می‌توان عضو هیئت مدیره شرکت‌های خصوصی باشند.

آیا دبیران رسمی آموزش و پرورش میتواند جزء افراد امتیاز آور و گرید بندی شرکت سهامی خاص باشند؟

کارمندان رسمی دولت نمی‌توانند عضو هیات مدیره و سهام‌دار بیش از ۴ درصد شرکت باشند. همچنین این افراد، جزو اعضای امتیاز آور در حوزه گرید نخواهند بود.

اگر کارمندان دولت در شرکتی سهام دار باشند و در مجموع اگر چند کارمند بیش از ۲۰ درصد سهام دار باشند آن شرکت نمی تواند با سازمان های دولتی قرارداد ببندد؟

 مطابق بند ۷ ماده واحده منع مداخله کارمندان دولت در معاملات دولتی، شرکت مذکور نمیتواند با سازمان های دولتی قرارداد ببندد.

برای ثبت شرکت خود می‌توانید به کارشناسان ما در ثبت همراز مراجعه کنید.

شماره تماس : 91302729-۰۲۱